Σύμφωνα με μια επιστημονική θεωρία, ήταν ο λύκος που πλησίασε για πρώτη φορά τους προγόνους μας και όχι το αντίστροφο.
Όταν μιλάμε για «εξημέρωση σκύλου» συνήθως φανταζόμαστε τους μακρινούς προγόνους μας να πλησιάζουν μερικά χαριτωμένα κουταβάκια λύκου και να τα υιοθετούν. Ωστόσο δύο ειδικοί, ο dr Brian Hare, διευθυντής του κέντρου γνωσιακής επιστήμης για σκύλους Duke Canine Cognition Center και η Vanessa Woods, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ, ισχυρίζονται σε ένα άρθρο τους στο National Geographic ότι στην πραγματικότητα συνέβη το αντίστροφο: πως ο λύκος αναζήτησε πρώτος την ανθρώπινη συντροφιά.
«Ανατρέχοντας στην ιστορία της σχέσης μας με τους λύκους, κάποια πράγματα δεν βγάζουν νόημα», γράφουν. «Καταρχάς, ο λύκος εξημερώθηκε σε μια περίοδο που οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν τα σαρκοβόρα ζώα ως ανταγωνιστές τους. […] Η υπόθεση ότι οι πρόγονοί μας χρησιμοποίησαν αρχικά τους λύκους στο κυνήγι τους επίσης δεν ευσταθεί. Οι άνθρωποι ήταν επιτυχημένοι κυνηγοί χωρίς τη βοήθεια των λύκων, περισσότερο επιτυχημένοι από οποιοδήποτε άλλο μεγάλο σαρκοβόρο. Οι λύκοι τρώνε πολύ κρέας, περίπου ένα ελάφι ανά δέκα λύκους καθημερινά – υπερβολικά μεγάλη ποσότητα ώστε να συμφέρει να ταΐζονται από ανθρώπους. Επιπλέον, όποιος έχει δει λύκους να καταβροχθίζουν το θήραμά τους, ξέρει ότι οι λύκοι δεν συνηθίζουν να μοιράζονται το φαγητό τους», σχολιάζουν οι επιστήμονες.
«Ο άνθρωπος έχει μεγαλύτερο παρελθόν στην εξόντωση των λύκων παρά στην προσπάθειά του να τους υιοθετήσει. Τους προηγούμενους αιώνες οι περισσότερες κοινωνίες κυνηγούσαν τους λύκους σε σημείο να τους απειλούν με εξαφάνιση», συνεχίζουν οι αρθρογράφοι.
Πώς λοιπόν φτάσαμε σε σημείο να μοιραζόμαστε το σπίτι μας με τον κοντινό συγγενή του λύκου, το σκύλο; Αυτό το ερώτημα θέτουν οι ειδικοί και προσθέτουν:
«Συχνά θεωρούμε ότι στο παιχνίδι της εξέλιξης επιβιώνει ο πιο δυνατός. Αλλά η επιτυχία των σκύλων μας διδάσκει ότι επιβιώνει και ο πιο φιλικός. Πιθανότατα λοιπόν ήταν οι λύκοι εκείνοι που πλησίασαν τον άνθρωπο για πρώτη φορά, όχι το αντίστροφο, ίσως επειδή είχαν εξαντληθεί να αναζητούν αποφάγια στις παρυφές των ανθρώπινων οικισμών. Όσοι λύκοι ήταν επιθετικοί εξοντώνονταν από τους ανθρώπους, αλλά εκείνοι που ήταν φιλικοί συνέχιζαν να επιβιώνουν».
Όπως προσθέτουν οι Hare και Woods, όταν οι λύκοι άρχισαν να συμβιώνουν με τον άνθρωπο άρχισαν να μεταμορφώνονται εξωτερικά, αποκτώντας για παράδειγμα κρεμαστά αυτιά και ιδιαίτερα ευκίνητες ουρές, με αποτέλεσμα μετά από πολλές γενιές να είναι πλέον πολύ διαφορετικοί από τους πιο επιθετικούς προγόνους τους. Όμως οι αλλαγές δεν περιορίστηκαν στην εμφάνιση αλλά επεκτάθηκαν και στις επικοινωνιακές ικανότητές τους: Οι πρώτοι σκύλοι ανέπτυξαν την ικανότητά, για παράδειγμα, να ερμηνεύουν τις ανθρώπινες χειρονομίες.
Με όλα αυτά τα προσόντα, οι πρώτοι σκύλοι εξελίχθηκαν σε ιδανική συντροφιά στο κυνήγι και όχι μόνο. Ακόμα και σήμερα οι κυνηγοί σε ολόκληρο τον κόσμο βασίζονται σε κυνηγόσκυλα για τον εντοπισμό των θηραμάτων τους. Ένω άλλοι σκύλοι χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες ως φύλακες, προειδοποιώντας τους ιδιοκτήτες τους για την εισβολή εχθρικών φυλών.
Τέλος, «παρόλο που δεν θέλουμε ούτε να το σκεφτόμαστε, στους δύσκολους καιρούς τα σκυλιά γίνονταν τροφή. Χιλιάδες χρόνια πριν από την εφεύρεση του ψυγείου, οι κυνηγοί που ξέμεναν από προμήθειες θυσίαζαν τα λιγότερα αποδοτικά κυνηγόσκυλά τους για να εξασφαλίσουν την επιβίωση των υπόλοιπων της ομάδας τους», προσθέτουν οι ειδικοί, για να καταλήξουν:
«Επομένως, είναι πιο πιθανό να υιοθετήθηκαν οι άνθρωποι από το λύκο παρά ο λύκος από τους ανθρώπους. Και καθώς τα πλεονεκτήματα της κατοχής ενός σκύλου γινόταν όλο και πιο ξεκάθαρα, αυτή η σχέση επηρέασε εξίσου ανθρώπους και ζώα. Ενδεχομένως μάλιστα οι σκύλοι να έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη του πολιτισμού μας».
